Achter de industrie van events, dj’s, labels en releases gaat een wondere, maar niet zo vaak belichte wereld van kleine lettertjes schuil: die van het recht. En Sander Petit alias De Dance-advocaat is daar als geen ander in thuis. Ieder kwartaal lees je op TIOH zijn bijdrage, waarin Sander – zelf ook dj – je meeneemt in (veelal actuele) zaken uit zijn werk en wereld. Dit keer: Fusion Festival
Ik ben al sinds vorige week maandagavond terug van Fusion, maar eigenlijk pas net weer geland. Dat heeft ongetwijfeld te maken met het feit dat er in 5 dagen tijd, op 24 stages, 24 uur per dag, zo’n 900 artiesten voor zo’n 75.000 bezoekers optreden op zo’n beetje de beste geluidssystemen die er op de festivalvelden te vinden zijn, maar ook door intensief ondergedompeld te zijn in het gedachtegoed wat aan Fusion ten grondslag ligt.
Dikste geluid van Europa
Voor de audiofielen onder ons: op de Turmbühne, de grootste stage, stonden bijvoorbeeld 2 120-graden Q3-systemen, bestaande uit 8 QX-3’s en 14 QX-3B’s, 2 90-graden QX-3’s en 50 DH-18 subwoofers van Lamda Labs (in een end-fire, cardioïde setup met een curved array). Kristalhelder. Ook op de andere stages staan strak afgestelde, top notch setups van Funktion One en L’Acoustics. Daar kun je dus best lekker mee uit de voeten.
Tel daarbij op dat het decor van Fusion veel partijen in Europa inspireert en dat je elementen uit het decor – soms zelfs 1-op-1 – in andere producties terugziet. Wildeburg, Thuishaven, anyone?
Niet-commercieel
Maar, wat vooral opviel en mij is bijgebleven, is dat Fusion de huidige elektronische muziekindustrie in een ander daglicht stelt en prima fungeert zonder sociale media-promoties, poeha en dikdoenerij. Fusion heeft geen sociale media-accounts. Alleen een zeer periodieke nieuwsbrief en een website. Als iets goed is, heeft het geen reclame nodig.
Fusion is namelijk een niet-commercieel festival. Het vindt plaats op een verlaten Sovjet-vliegtuigbasis, ergens tussen Hamburg en Berlijn. Het cyrillisch schrift is nog ruimschoots op de vliegtuighangars en bunkers te vinden. Het is een privéterrein, wat zoveel inhoudt als dat er op het festival geen directe overheidscontrole is. De crew-auto’s die er rijden missen meestal wel iets (zoals deuren) waardoor ze niet door de APK zouden komen en zitten onder de graffiti. Het is Ruigoord en ADM in het groot. Vergeleken bij Nederlandse festivals, lijken de geluidsnormen een stuk ruimer te zijn.
Fusion is namelijk streng tegen overheidstoezicht, omdat het de overheid niet vertrouwt en het de meeste systemen in onze maatschappij verwerpt. Artiesten krijgen een vergoeding, maar dat staat ver af van de commerciële headline fees, die de scene meer kwaad doen dan goed. De meeste artiesten doneren hun fee, of in ieder geval de helft daarvan aan cultuur-, natuur- en jeugdprojecten in de buurt van het festival. Daarnaast is al het eten vegetarisch of veganistisch, maar zeker niet minder lekker. Sterker nog; Fusion behoort tot de beste festivalkeukens die ik in ruim 15 jaar festivals heb meegemaakt.
Het festival draait daarnaast voor een groot deel op vrijwilligers, die in ruil voor een festivalkaartje en korting op eten en drinken, het festival al dagen van tevoren helpen op- en afbouwen. Verder zie je een uitdrukkelijke aanwezigheid van diverse linkse bewegingen, feministen, communisten, maar ook de Antifa. Het festival is tegen iedere vorm van haat, discriminatie en racisme. De maatschappij als zodanig wordt ook met argusogen bekeken en er is veel kritiek op voedselkartels en ongelijkheid. “The only good system, is a sound system.”
Contrast
Fusion geeft een enorm contrast met mijn bezoek aan de clubs van Ibiza tijdens het openingsweekend in april van dit jaar, want werkelijk alles draait daar om geld, terwijl daar alles aan de andere kant zo tergend slecht geregeld is. Wij zitten daar als Nederland denk ik precies tussenin; wel de liefde, ervaring en de kunde, maar op grote schaal ook weinig schurend, organisch en met een knipoog of een boodschap. Fusion oogt op het eerste gezicht voor de bezoeker wat houtje-touwtje.
Hoe komt het dan toch bekende en onbekende artiesten zo graag op dit festival willen optreden en het publiek door middel van een loting een felbegeerd kaartje proberen te bemachtigen? Het doel en drijvend organisme achter Fusion is ijzersterk en dat trekt aan. Het plaatje klopt. Dit is hoe het bedoeld is. Meer dan eens is een exclusiviteitsverplichting van een artiest ervoor ontweken door op te treden onder een andere naam. Zo verscheen een aantal jaar terug Richie Hawtin onder de naam Richie Rich om 7:00 achter de knoppen om vervolgens de grond van de mainstage vakkundig te laten omploegen door de uitzinnige dansers.
Is het niet zo dat als een festival meer te besteden heeft, het een nog vettere line-up, nog grotere podia en nog uitbundigere lichtshows kan realiseren? Blijkbaar niet. Blijkbaar gaat het toch om de gedachte achter het festival, achter de community en de uitwerking daarvan in decor, licht en geluid – zonder dat dit wordt gedreven vanuit commercieel gewin. Zoals ik al eerder zei, het geluidssysteem is extreem indrukwekkend en het decor vormt de inspiratie voor velen anderen. Weinig houtje-touwtje dus!
De parallelle samenleving die gedurende 5 dagen wordt gecreëerd, heeft iets weg van Burning Man, maar is rauwer, vrijer, eerlijker, echter, inclusiever en veel meer op de muziek gericht. We kunnen blijkbaar met elkaar een festivalbeleving creëren waar iedereen deel vanuit maakt, zonder dat je het gevoel hebt dat je op een overgeproduceerd evenement rondloopt en dat je VIP moet zijn om een leuke tijd te hebben. Oh ja, en weinig mensen staan zichzelf (of anderen) te filmen op de dansvloer. Een hele fijne ontwikkeling en bijdrage aan hoe vrij je je kan voelen en jezelf kan laten gaan.
Conscious Contracting
Het zet mij ook als advocaat aan het denken. Contracten dienen er doorgaans namelijk toe om risico’s te beperken en winst te maximaliseren. Er staat vaak in wat allemaal niet mag en wat wel moet. Dwingend, sturend en soms volledig uit balans. Precies tegen de waarden van Fusion in en de mal waartegen Fusion zich verzet.
Het maakt de suggestie van mijn collega Sem Bakker des te relevanter; contracten kunnen ook positieve bewoordingen bevatten en zich richten op de samenwerking en het idee. “Conscious Contracting” noemen ze dat. Die contracten zijn duurzaam (ok, lekkere hippieterm) en minder dwingend dan anders. Net als met Fusion, zijn de overeenkomsten die je sluit, het gevolg van een dialoog, die voortkomt uit goede onderlinge relaties en vertrouwen in elkaar. Vanuit hetzelfde idee, of in ieder geval een idee wat tot stand is gekomen door kalibratie richting hetzelfde doel. Ergens naartoe, in plaats van ergens vandaan. Hierdoor komt de inhoud weer centraal te staan, in plaats van juridisch getouwtrek. Deze manier van contracten opstellen, gaat om de vraag: Wat willen we samen bereiken? Als je erin zit voor de liefde voor muziek, dan zou je Fusion willen bereiken.
Conscious Contracting is geen obscure stroming binnen de juridische dienstverlening, maar een serieuze beweging met klanten als Rochdale, Parteon, Buurtzorg, VGZ, Triodos Bank, Menzis, Zilveren Kruis, ProRail, BAM en het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Het zou dus ook zomaar eens relevant kunnen worden in de muziekindustrie.
Gulden middenweg
Ik ga op zoek naar een gulden middenweg. Commercieel savvy, maar ook die diepe en vooral leidende liefde en ervaring voor elektronische muziek die door onze festivaladeren stroomt. En dat dan vertalen in het juridische. Ik heb me in ieder geval voorgenomen om die balans te bewaren en mijn contracten aandachtiger op te stellen. Door meer te kijken naar het doel en niet naar de traditionele verdeling van contracten, waarbij 90% om het juridische draait en maar 10% om de inhoud.
Daarbij kan ik wel wat hulp gebruiken. Wat is het doel van jouw samenwerking en hoe kun je ervoor zorgen dat de spreekwoordelijke taart voor beide partijen zo groot mogelijk is? Hoe zou jij zorgen voor positiviteit en balans in een overeenkomst? Wat zegt de blik als je elkaar aankijkt op de dansvloer en je gelijk ziet wat die ander voelt en je vervolgens dat moment samen deelt? Laten we dat als uitgangspunt nemen, dan help ik je met de rest daaromheen.
Meer van de Dance-advocaat
Lees de eerdere columns van De Dance-advocaat op TIOH. Zie daarnaast ook zijn eigen blog.
