Wie schuilt er toch achter dat hoekige masker van ZES? De maker van YouTube-hit 'Do It Again' (2.333.211 views… and counting!) houdt zijn identiteit al sinds zijn eerste release verborgen. Op internet en in het clubleven wordt sindsdien druk gespeculeerd over het enigma uit Eindhoven. Zou hij een of andere grote producer zijn? Of een beruchte crimineel? Een robot misschien? In aanloop naar zijn Incubate-optreden treffen we hem voor een bijzonder ontnuchterd gesprek – het eerste waarin hij zijn identiteit blootgeeft. “Hoi, ik ben Joep.”
Normaal gesproken werkt het zo met interviews: je spreekt af in een café, checkt je gesprekspartner op Facebook en zoekt op de afgesproken plek het juiste gezicht bij de profielfoto. Dat is moeilijker als iemand zijn tronie altijd verschuilt achter een masker.
Wanneer we café-restaurant Usine in Eindhoven binnenlopen, hebben we geen idee wie we moeten aanspreken. Er staat wel iemand driftig om zich heen te kijken in de deuropening. Een paar tikken op zijn schouder: “Ben jij misschien ZES?” Hij knikt. Bingo.
Doodnormale gozer
We maken kennis met Joep Le Blanc. Een doodnormale gozer, zo blijkt. 23 jaar oud, voorzichtig baardje, bruine lok en een wat dromerige blik in zijn ogen. Hij komt uit Tilburg, maar woont al jaren in Eindhoven voor zijn studie Industrial Design aan de TU. Daarnaast is hij dus ZES: producer, enigma en megatalent.
Sinds zijn Outcry EP uit 2012 trekt ZES internationaal behoorlijk wat aandacht. Met zijn futuristische, soulvolle sound valt hij in de smaak bij liefhebbers van vernieuwde elektronica. Toen het toonaangevende YouTube-kanaal The Sound You Need vorig jaar zijn track ‘Do It Again’ oppikte, kreeg hij er veel fans bij.
Hij speelde al op Pitch en Boom Fair (in Engeland). Dit najaar staat ADE op de planning. Goed bezig dus.
Kijkgaten
Dit is het eerste interview waarin Le Blanc zijn identiteit blootgeeft. Het masker dat hij met behulp van Xbox Kinect en een 3D-printer maakte, laat hij voortaan ook thuis.
“Het werd een gimmick”, zegt hij. “Ik was benieuwd wat er zou gebeuren als je muziek maakt zonder visuele referentie, zonder persoon die je aan de muziek kan hangen. Maar ik merkte al snel dat mensen de muziek gingen koppelen aan het masker, dus zo kreeg het alsnog een referentie. Vandaar. Het experiment is wel een beetje klaar nu.”
‘Het masker werd een gimmick’
En niet onbelangrijk: het bleek ook verdomd onhandig, zo’n plastic ding voor je kop. Tijdens zijn liveshows werkt Le Blanc niet alleen met computersoftware; hij bespeelt ook de gitaar, de synthesizer en zijn launchpads. Dat alles moest hij doen door twee smalle kijkgaten.
“Omdat het uit de 3D-printer komt, is het best een dik masker. Het is net alsof je door twee tunnels kijkt. Dat ziet er allemaal gaaf uit, maar praktisch is het niet. Diepte zien is moeilijk en struikelen heel makkelijk. Dat is ook weleens gebeurd, ja.”
Lompe dubstep
Zodoende zit Joep Le Blanc deze dinsdag in volle glorie voor ons. We worden omringd door Manchester United-fans die het terras van Usine met rode vlaggen hebben opgeleukt. Joep geeft niets om voetbal, Joep geeft om muziek.
Deze jongen stond op 17-jarige leeftijd al draaitafels te rocken in het Europese clubcircuit. Hij verdiende zijn zakcenten met dubstep – een genre waar hij nu he-le-maal klaar mee is. Hij is er zelfs zó klaar mee, dat we op verzoek zijn vroegere artiestennaam niet vermelden.
‘Dubstep werd voor mijn gevoel steeds lomper en emotielozer’
Le Blanc: “Dat is de tweede reden dat ik het masker droeg: ik wilde echt niet meer geassocieerd worden met mijn dubstepwerk. Nog steeds niet.”
“ZES is een heel ander project. Ik wil niet de verwachting scheppen dat ik nog steeds dubstep draai. Ik zag dat genre langzaam afglijden. Het werd voor mijn gevoel steeds lomper en emotielozer. Prima als mensen de hele avond willen knallen, maar ik ben niet langer de persoon om hen dat te geven. Ik wil weleens iets anders doen dan altijd die 140 bpm knallen.”
Future bass
Geen masker. Geen dubstep. Geen geschiedenis om tof over te doen. Wat kunnen we eigenlijk wél verwachten van een optreden van ZES? Dat is blijkt een lastige vraag voor zowel de producer als de verslaggever.
De muziek van ZES laat zich moeilijk in woorden vatten, behalve dat het vaak een ijzig, verstoken gevoel oproept. Een poging van Le Blanc: “Wat je in mijn muziek hoort is eigenlijk letterlijk hoe het met mij gaat en wat ik van mijn leven vindt. Het is een afspiegeling van mijn persoon.”
Ja, dat is abstract, maar hij heeft ook een concretere omschrijving: “Ik voel me aangetrokken tot de future bass-movement. Als tiener raakte ik geïnspireerd door de platen die mijn zus draaide, denk aan Burial en Skream. Hun pionierswerk kent inmiddels veel vertakkingen, vaak gekenmerkt door omhoog gepitchte vocals. Bij die lichting van creatieve producers vind ik graag aansluiting. Clark. Andy Stott. Flume. Dat zijn mijn helden en dat hoor denk ik ook wel. Al is mijn muziek wellicht wat melancholischer.”
Indiekid
Naarmate het gesprek vordert, worden we steeds vaker overstemd door bulderende Manchester United-fans. Joep geeft nog steeds niets om voetbal, maar we zijn het er over eens dat ze een flink pak rammel van PSV verdienen vanavond (en zo geschiedde).
Ook Our House-medewerker Ralph Roelse is inmiddels aangeschoven in Usine. Le Blanc vraagt of de fotograaf misschien wat nieuwe foto’s kan nemen binnenkort, zónder masker dit keer. Het is tijd om zichzelf te laten zien aan de wereld. Alhoewel…
‘Ik ben eigenlijk een eenmans indiebandje, maar dan elektronisch’
“Ik zal nog steeds op een verduisterd podium optreden. Ik zal ook niet snel mijn handen in de lucht gooien. Wat ik doe vraagt enorm veel concentratie.”
“Als dubstep-dj stond ik vaak voor een zaal vol wasted gasten. Dat is nu heel anders. Laatst stond ik in het Muziekgebouw aan ’t IJ voor een zaal met dertigers en veertigers. Die mensen luisteren écht, zoals ze ook naar een bandje luisteren. Ik ben eigenlijk een eenmansbandje. Een indiebandje zoals The XX, maar dan veel meer elektronisch.”
En hoe ziet deze ongemaskerde Eindhovenaar zijn toekomst als electronic indiekid? “Hopelijk kan ik tekenen bij een mooi label. Warp, Brainfeeder of Ninja Tune is natuurlijk het hoogste haalbare. Hun releases zijn zo creatief en diepzinnig; elke muzikale conventie gaat daar gelijk het raam uit. Ik weet niet of ik zo in elkaar zit. Ik werk op mijn gevoel. Hoe negatiever het gevoel, hoe zwartgalliger de muziek. Dus als ik opeens heel duistere en abstracte tracks uitbreng, weet je hoe het ervoor staat.”
ZES speelt vrijdag 18 september op het Incubate Festival in Tilburg (18.30 uur in Midi). Meer Our House-tips voor het festival vind je hier. Check ook de Soundcloud van ZES.
