Drokz. Wellicht één van meest veelzijdige artiesten die de hardcore ooit gekend heeft. Groot geworden in de piek van de hardcore om vervolgens de underground terrorscene naar een absoluut hoog niveau te tillen. Meer dan twee decennia toonaangevend binnen de hardcore en nog steeds ruw tot op het bot. Hij kent door zijn puurheid een ongekend rijke geschiedenis waarin hij de mooiste avonturen heeft meegemaakt. Vol pillen, polder rock-‘n-roll, broederschap en een diepe liefde voor de hardcore.
Een doorgewinterde hardcore artiest die al jarenlang een eigen biografie verdiende en eindelijk is het zover. Zijn eigen biografie, DROKZ – kapot hard, is een feit!
In samenwerking met Elitepauper auteur Freek van Kraaikamp is hij de afgelopen twee jaar bezig geweest met één van de meest spraakmakende projecten in de historie van de hardere stijlen. Nog nooit werden er zoveel sprekers, uit alle windstreken van de hardcore, betrokken bij een verhaal. Waarmee DROKZ – kapot hard zich vooral mee onderscheidt zijn de unieke verhalen die het boek kent. Eindelijk zal het Masters of Hardcore verhaal het daglicht zien, verteld door niemand minder dan Marc Out (CEO Masters of Hardcore en bekend als dj Outblast) zelf. Waxweazle, Tails, Noizer, Mr. Courage, Angerfist, The Prophet, Vandal!sm en Akira. Het is maar een kleine selectie uit alle betrokken personen die een bijdrage hebben geleverd aan DROKZ – kapot hard.
Wij hadden de eer om te mogen spreken met Freek van Kraaikamp (schrijver en eigenaar van Elitepauper Publishers) en Richard Koek (Drokz) zelf over dit historische moment.
Freek, kun je een introductie geven van het boek wat je hebt geschreven?
Ik heb samen met Richard zijn biografie geschreven, wat in eerste instantie een boek zou zijn waarin ik een jaar lang met hem zou optrekken. Doordat corona het leven in kwam is het hele idee een beetje omgedraaid en heb ik zijn inner circle op zakelijk en creatief gebied bezocht. Vanuit daar heb ik een reconstructie van zijn leven gemaakt. Het is daarmee een soort roadnovel geworden.
Je begint eigenlijk gelijk over Richard. Kun je aan de mensen die Richard niet kennen even uitleggen wie hij is?
Richard, Drokz, opa, Lange, Koek. Het is een boek dat gaat over het muzikale leven van Drokz. Voor degene die hem niet kennen, in de piek van de hardcore was hij misschien wel één van de iconische gezichten van die tijd. Hij heeft samen met Sietse (MC Da Mouth Of Madness) TMF Hakkeeh! gepresenteerd. Hij was mc. Hij was in die tijd columnist, maar vervolgens is hij ook de terrorscene ingegaan. Hij heeft de terrorscene, met een aantal andere Nederlandse strijders, bij elkaar gebracht. Hij is één van de gezichten van Masters of Hardcore én van Thunderdome. En iemand die zowel op de grotere mainstages heeft gestaan als echt in de vuige underground locaties.
Het is een bijna vijftiger die eigenlijk al dertig jaar in het spelletje zit, vanaf begin jaren ‘90. En dat verhaal hebben we gereconstrueerd aan de hand van zijn eigen verhaal, zijn vrienden en de mensen om hem heen. Ik ben bijvoorbeeld in zijn oude studio, wat eigenlijk een slaapkamer was, geweest. Maar ook op kantoor bij Thunderdome, bij ID&T en bij Masters of Hardcore. Dat is heel tof, ook voor mij als gabber zelf.
Want het verhaal begint in de tijd dat Drokz mc is of al eerder in zijn jeugd?
Wat we wilden voorkomen is een ‘en toen, en toen, en toen-verhaal’. Dus het verhaal begint bij de eerste keer dat wij begonnen met het boek. Dit was op Snakepit 2019. Het idee was dan ook om tussen Snakepit 2019 en Snakepit 2020 het boek te schrijven. De bedoeling was om gewoon een beetje avonturen te beleven, bier te drinken en wat optredens mee te pakken. Alleen de optredens kwamen nooit, dus moesten we naar een ander format gaan zoeken.
Dus het was van te voren ook niet de bedoeling om zoveel artiesten en organisatoren erbij te betrekken?
Nee! Wellicht als we ze waren tegengekomen, maar we moesten ineens op zoek naar een ander format. Waar ik uiteindelijk super blij mee ben dat het zo gelopen is. Wat we vervolgens hebben gedaan is het interviewen van Richard zelf over zijn leven. Dat leven hebben we in een aantal hoofdstukken opgedeeld. Toen ben ik eigenlijk gewoon in de auto gestapt en naar iedereen toe gegaan. En dat bleek voor mij ook heel interessant te zijn. Ik ging bijvoorbeeld naar Tails, Noizer, Da Mouth of Madness, Akira, Masters, Thunderdome, Mr Courage en dat maakt het heel tof. Die kende ik natuurlijk alleen maar als dj’s op het podium.
Hoe reageerde andere artiesten op het feit dat Richard bezig was met een eigen boek?
Iedereen vindt het heel tof. Ik denk dat iedereen heel goed ziet, en dat is voor mij ook de reden geweest om hier in te stappen, dat het niet de bedoeling is om het volledige hardcore verhaal te vertellen, maar het echt draait om Richard zijn persoonlijke verhaal. Door zijn persoonlijke verhaal te vertellen kan je heel veel dingen raken. Dan kan je met Angerfist praten, maar kun je ook met Waxweazle praten. Van de pieken van de hardcore tot aan de dalen, je komt gewoon op zoveel plekken.
Hoe ben je in contact gekomen met alle betrokken personen?
Dit is allemaal via Richard gelopen. Kijk, Richard is altijd heel beschermend geweest over zijn imago. Dus mensen weten ook wel dat Richard geen idioot op ze afstuurt. En ik had natuurlijk al mijn podcast gemaakt, dus sommigen kende me al.
Wat ik ook merkte was dat iedereen super open reageerde. Er zaten geen sterallures in want mensen wilden graag meewerken. De één moet je misschien wat vaker bellen dan de ander, maar als ik ze eenmaal te pakken had, namen ze ook echt de tijd. En wellicht hebben we daarin ook geluk gehad met corona. Normaal leven deze jongens met 300 kilometer per uur. Nu stond alles stil.
Heb je eigenlijk alle interviews samen met Richard gedaan of heb je ze één op één geïnterviewd?
Ik heb iedereen één op één geïnterviewd. Richard zei dat als hij een boek over zichzelf had laten schrijven, het een saai ‘eigenpijperijboek’ zou worden. Dus er moesten wel verhalen uit verschillende hoeken komen. En het zou heel ongemakkelijk worden als ik mensen dingen over Richard zou vragen terwijl hij er zelf naast zat.
Het was dus ook steeds een verrassing voor Richard als jij terugkwam?
Ja! Maar na het eerste interview met Tails zei Richard gelijk: “What the fuck! Het is net alsof je hem kent, terwijl je hem maar een paar uurtjes hebt gesproken”. Vanaf het begin zat het goed.
Stonden er ook personen op het lijstje die uiteindelijk niet gelukt zijn om erbij te betrekken?
Ja, eentje! There’s one that got away en dat is Carl Cox. Ik heb twee jaar op Carl Cox gejaagd. Via Denis Doeland en Marc Acardipane ben ik tot aan zijn management gekomen, maar verder niet.
Er is een stuk in het boek, en dat vind ik persoonlijk één van de hoogtepunten, dat gaat over de Love Parade in 1997. Thunderdome deed voor het eerst mee en onder de Brandenburger Tor legde Carl Cox zijn platen stil als ode aan Thunderdome en de hardcore. Echt een iconisch moment. Iedereen die ik daar naar vroeg, en erbij was, kan het zich herinneren. Carl Cox heeft een sterke hardcore achtergrond en ik wilde hem daar natuurlijk over spreken.
Verder heeft iedereen meegewerkt?
Ja. Je ziet dat een aantal deuren, door Richard, voor ons open zijn gegaan. Als je kijkt naar Masters of Hardcore bijvoorbeeld. Marc Out (CEO Masters of Hardcore) gaf in het verleden bijna geen interviews. Als het verhaal dan rondgaat dat Marc een interview geeft en eindelijk het Masters of Hardcore verhaal verteld, dan is het linkje naar een Angerfist snel gemaakt. Hetzelfde ging op voor de oude en de nieuwe garde van Thunderdome. Ik denk dat het heel snel duidelijk was dat onze intenties zuiver waren en dat we een mooi verhaal wilde maken.
Ik zag je lijstje van tevoren natuurlijk al langs komen maar het zijn dus niet alleen artiesten?
Nee dat klopt. Het zijn wel allemaal mensen die ergens een band met Richard hebben. En stuk voor stuk waren ze even open. Denis Doeland is bijvoorbeeld nu bezig met digitale transformatie en online impact. Als je die laat terugkijken op de periode van midden jaren ‘90 dan krijg je hele interessante inzichten. Denis zei het volgende: “Sietse (Da Mouth Of Madness) en Richard waren de eerste gabber-influencers van Nederland. Die hadden een Youtube kanaal en dat heette TMF Hakkeeh!”
En hoe reageerde Richard daarop?
Ja super ongemakkelijk. Richard vond zelf ook dat het een verhaal was dat verteld moest worden door zijn close gabbers. Maar in de basis is het als hoofdpersoon heel gek om al die verhalen over jezelf terug te lezen. Begrijp me niet verkeerd, uiteindelijk was hij er natuurlijk ontzettend trots op.
Hoe was jullie eerste ontmoeting?
Ik had natuurlijk al het boek ‘Elitepauper’ geschreven en dat vond hij heel vet. Toen zijn we een podcast bij hem thuis gaan opnemen en vanaf dat moment klikte het. Daarna hebben we nog een aantal keer bier gedronken en vervolgens kwam het boek ter spraken.
Hij liep dus al een hele tijd met het idee voor een boek?
Ja hij liep er al langer mee, er lag ook al een framework. We zijn gaan kijken hoe we het konden invullen maar ik zei ook gelijk: “Ik wil het best doen, maar dan wil ik het ook zelf uitgeven. Als wij dit gaan doen, gaan we het ook volle bak samen doen”.
Waarom koos Richard voor jou?
Persoonlijk denk ik dat ik heel veel vertrouwen heb gewonnen met het boek en met de podcast die we hebben gemaakt.
Ik kan heel veel mooie dingen vinden in een sociale woonflat in Ridderkerk. Ik ben niet opzoek naar dirt, maar naar het verhaal dat erachter ligt. Volgens mij was Richard ook op zoek was naar iemand die hij overal met goed vertrouwen naar toe kon sturen. We hebben in dit traject op creatief gebied vrijwel geen aanvaringen gehad.
Hebben jullie ook samen het boek qua hoofdstukken ingedeeld?
Ik heb hem een paar dagen bijna non-stop geïnterviewd dat is de basis geweest voor het boek. Vanuit die hoofdstukken ben ik andere mensen gaan toevoegen.
Hoe zijn de hoofdstukken verdeeld?
De hoofdstukken staan voor een bepaalde periode. Kijk je moet het zo zien: per periode bezoek ik iemand. Dus als we het over de piek van de hardcore hebben bezoek ik Sietse. Hebben we het over terror? Dan ga ik naar Akira. Het hoofdstuk over de terror speelt zich dus grotendeels af op de zolder bij Akira waar ik hem interviewde. Je gaat ook zien dat er iedere keer wel een tegenslag was. Dan was mijn auto weer kapot, reden er geen metro’s of brak er brand uit. Dat maakt het ook heel situationeel.
Denk je dat het hele verhaal verteld is of zijn er ook zaken achterwege gelaten?
Je weet natuurlijk nooit wat je niet verteld wordt. Maar wat ik wel kan zien, als ik twee jaar met iemand op trek, is wat zijn verhalen zijn. Alles lag wel heel erg in lijn met elkaar. Vincent van der Heijden (managing director Thunderdome & b2s) zei het volgende over Richard: “Als je het antwoord niet wilt weten moet je aan Richard de vraag niet stellen”. Dus ik geloof wel dat hij altijd open is geweest, ook als dat af en toe wat ook minder flatteus was voor hemzelf. Richard heeft van zijn hart geen moordkuil gemaakt en zichzelf ook niet gespaard. Dat is het boek ook zeker ten goede gekomen.
Na het uiterst interessante verhaal van Freek krijgen we de mogelijkheid om het verhaal helemaal compleet te maken door Richard zelf te interviewen. We bellen hem op en kunnen hem een aantal vragen stellen.
Kun je toelichten waarom je voor Freek hebt gekozen als schrijven van je biografie?
Richard:
Dat is makkelijk man. Hij heeft natuurlijk Elitepauper geschreven, dus hij snapt een bepaalde cultuur. Het belangrijkste is, is dat hij met de juiste insteek het verhaal wil vertellen. Waar een hoop andere journalisten en schrijvers zich vooral richten op sensatie en rock-‘n-roll, wilde Freek ook echt een ’tijdlijnverhaal’ vertellen. Dat voel je op een gegeven moment ook instinctief als persoon: “Deze gast is oké”.
Ik vind dat het boek ‘Elitepauper’ heel goed verwoord. Bijvoorbeeld dat het zijn van een hooligan veel meer dimensies bevat dan alleen maar vechten. Als je dat begrijpt, dan begrijp je ook waarom mensen zo hartstochtelijk van hardcore houden. Het gaat namelijk verder dan alleen maar naar een feestje gaan.
Hoe kwam je in contact met Freek?
Richard:
Dat was toen ik het Elitepauper boek las. Vraag me ook niet hoe ik aan dat boek kwam. Toen wist ik gelijk dat hij oké was. Het grote voordeel van Freek is dat ik hem met tweehonderd procent vertrouwen naar mijn maten of naar het Masters of Hardcore kantoor kan sturen. Ik wist vanaf dag één dat zijn intenties gewoon puur waren. Ook degene naar wie ik Freek stuur weten ook echt wel dat hij geen pannenkoek is. Daardoor ontstaat er vertrouwen. Vooral voor mensen die heel lang anti-media waren is dat een grote barrière waar ze overheen moeten. Dan praat ik echt over jongens zoals Marc Out, Irfan van Ewijk en andere gasten.
Liep je al lang met het idee rond voor een biografie?
Richard:
Ik heb zelf altijd al een beetje geschreven, maar het idee om het zelf te schrijven heb ik heel snel de prullenbak in geflikkerd. Het was vooral wanneer ik weer één of andere anekdote vertelde in de kroeg dat mensen aangaven dat ik een boek moest schrijven.
In feite hebben we zelfs de verhalen nog moeten beperken in het boek. Anders had ik met Freek een hele encyclopedie kunnen schrijven. En het is al uit de bocht gevlogen; we hebben al heel veel moeten filteren.
Freek gaf al aan dat door de komst van corona de gehele opzet van het boek is veranderd, hoe kijk jij hier tegen aan?
Richard:
Ik heb daar een andere mening over. Ik denk dat vooral door de inhoud het gehele boek is veranderd. Op een gegeven moment werden we zelf enthousiast over bepaalde verhalen en die verhalen wilden we verifiëren bij anderen. Ik kan jou wel wat vertellen, maar dat is alleen hoe ík het beleefd heb. Als iemand anders dat bevestigd dan maakt dat een meer algemenere waarheid. Vooral met de laatst geïnterviewden werden we enthousiast. Dat was bijvoorbeeld bij Sander Groet (grote kracht binnen ID&T midden jaren ‘90). Hij verteld over de Tunnel of Terror, daar is hij de bedenker van.
Door ons enthousiasme hebben we onszelf een beetje in de nesten gewerkt, maar dat is ook de toewijding die we delen met zijn tweeën. Ook omdat we het maar één keer doen gingen we all-in. Ik had het er nog met Akira over: “Veel succes met degene die nu een hardcore biografie gaat doen”. We zijn gewoon de eerste die Masters of Hardcore hebben geïnterviewd, daar ben ik zo fucking trots op. We hebben de oude garde van Thunderdome geïnterviewd, maar ook de mannen die het nu regelen. Dat alles hebben we niet zonder slag of stoot voor elkaar gekregen en dat maakt het boek ook zo waardevol voor ons.
Hoe was het voor jou om de interviews tussen Freek en je vrienden te beluisteren?
Richard:
Dat is puur vertrouwen. Wat ik wel lastig vond was al dat geouwehoer over mij. Het is allemaal hartstikke leuk. Ik waardeer het allemaal ten zeerste maar ik voel me er ook wel een beetje ongemakkelijk door. Vooral in het begin voelde ik me door alle complimenten erg ongemakkelijk. Dat heb ik nu wel een klein beetje los kunnen laten.
Kwamen de verhalen van je vrienden in grote lijnen overeen met je eigen ervaringen?
Richard:
Die kwamen in grote lijnen wel overeen. Er zijn wel een paar bijzondere kanten van een verhaal. Daar ga ik niet teveel over uitweiden, dat moeten mensen gewoon lekker zelf lezen. Angerfist heeft wel een bijzondere bekentenis gedaan die ik belangrijk vond. Vooral omdat andere mensen daar kracht uit kunnen putten.
Het verhaal is ronduit uniek in zijn soort en zal iedere hardcore liefhebber enthousiast maken. Dat het voor veel beweging in de hardcore scene gaat zorgen, is een ding wat zeker is. Ook wij waren benieuwd naar het verhaal en vroegen Freek en Richard of ze ons meer konden vertellen hierover
Richard:
Wat ik zo tof vind is dat sommige dingen heel organisch zijn gegaan. De twee luchtigste hoofdstukken, van mijn wildste tijd en aan het einde van het boek, dat zijn hele spontane brainstormsessies geweest waarvan we zeiden ‘dat gaan we gewoon doen’. En die dragen ook bij aan de vibe van het hele boek.
Freek:
Als je kijkt naar de beginjaren van de hardcore, rond 1993, zie je dat het nog allemaal los is. Erg pionieren en vooral heel veel liefde voor de muziek. Die liefde voor de muziek zit er nu nog in maar het is ook gewoon business geworden. Dat merkten we in het boek en we zeiden toen allebei tegen elkaar: “We moeten nog met één leip hoofdstuk afsluiten”.
Waar ging het laatste hoofdstuk over?
Freek:
Het laatste hoofdstuk speelt zich af in de tattooshop van Barend op een industrieterrein in Hoofddorp.
Richard:
In het laatste hoofdstuk relativeren we het allemaal een beetje. We zijn allemaal ouwe lullen en Barend is een oude gabber van me. Het is ook een jongen van het leven, hij heeft een hoop dingen gedaan. Dan vatten we dingen samen in het boek, maar op een hele luchtige manier. Daarin wordt de lezer meegenomen in de tattooshop waar wij alles op een rijtje zetten. Niet alleen mijn leven, maar ook het maken van het boek. Er heeft namelijk echt van alles tegengezeten.
Freek:
We hebben bij de bovenburen brand gehad, we hebben kapotte auto’s gehad, we hebben een pandemie gehad, we hebben storingen met de metro’s en treinen gehad. Alles wat tegen kon zitten, zat tegen. Maar ook dat draagt weer bij aan het eindresultaat.
Richard:
Ja honderd procent! We hebben het moeten verdienen. In het begin dacht ik: “Beetje interviewtjes doen, beetje bier drinken en klaar.” Maar dat was toch niet het geval. Ik moet wel zeggen, en dat is ook ons geluk geweest, we zijn het echt vaak met elkaar eens geweest. Natuurlijk ben je elkaar wel eens beu, maar dat heb je gewoon als je twee jaar lang aan het grinden bent.
Ik zei het laatst nog tegen Freek: “We kunnen niet meer verliezen. Ook al verkopen we geen boek en moeten we alle boeken uitdelen aan degene die hebben geholpen. Dan heb ik al gewonnen.” Mijn gabbers staan erin en die vertellen gewoon allemaal een verhaal. Dat ik dan de rode draad ben, prima! Maar mijn gabbers staan er gewoon in. De General Noise studio, wat altijd gewoon een slaapkamer was, staat er volledig in beschreven. Dat vind ik helemaal goud. Dus wat dat betreft is het boek voor ons nu al een succes!
DROKZ – Kapot Hard
Het boek is te pre-orderen via de website van Elitepauper en zal vanaf 24 november geleverd worden.
