De aanloop naar het 25e Amsterdam Dance Event ging met houterige pasjes. Maar wie de balans opmaakt na een vijfdaagse marathon langs meer dan 350 events, kan niet anders concluderen dan dat ADE 2021 de grote comeback van de internationale dancecultuur vormde. TIOH’s Mark van Bergen en Duarte dos Santos Estrafalhote dompelden zich 4 dagen onder in de geel-zwarte snoepwinkel, en brengen verslag uit.
Hoofdfoto: Awakenings x Afterlife in de Gashouder
Tekst: Mark van Bergen en Duarte dos Santos Estrafalhote
DONDERDAG 14 OKTOBER
Het geel-zwarte beeld van ADE is vertrouwd in de Amsterdamse binnenstad, met de vlaggen en kubussen. Maar wie de grachten afspeurt, mist toch echt de hordes professionals van de conferentie, met hun key cords en rugzakken.
Bij het ophalen van ons polsbandje aan de Prinsengracht, in zo’n beetje de enige business hangout van ADE 2021, komen we wel meteen directeuren Jan Willem van de Ven en Meindert Kennis tegen. Het duo is zichtbaar opgelucht. Grijze haren als gevolg van alle onzekerheid zijn nog niet te zien. Maar, lacht Jan Willem: “Van binnen heb ik er wel een paar hoor.”
Nu is het eindelijk tijd om te oogsten, en zelf te genieten. “Binnen de omstandigheden zijn we blij met wat er dit jaar toch nog staat”, aldus Van de Ven. “Goed genoeg om je nog in zo’n mooi auto te laten rondrijden”, gebaart hij achter zich.
Westerpark
Een fraaie glimmende Lexa komt tot stilstand aan de gracht, om de ADE-bazen een toertje langs enkele venues te verzorgen. “Eerst naar Awakenings in de Gashouder!”. Dat treft, want daar starten wij ook vandaag. Maar dan na een rit per fiets.
Het is een aparte gewaarwording, het sfeertje in het Westerpark. Natuurlijk, Awakenings doet er al jaren matineevoorstellingen. Maar op woensdag en donderdag is nieuw. Vanaf het rustieke wandelpad zie je rechts peuters in de tuin van een kinderopvang, en links de stroom techno-heads die richting de Gashouder trekken. Toch nog opvallend veel buitenlanders, horen we aan onder meer het Spaans en Italiaans. En we zien het ook, want er zijn maar liefst 3 ‘poortjes’ voor niet-EU-bezoekers bij de QR-scan.
Wat is het toch eigenlijk een wassen neus, deze dag-maatregel. Omdat alle events naar overdag zijn gemigreerd, is ‘gewoon’ een volwaardig ADE festivalprogramma ontstaan. Sterker nog: wie de duur van de events zou optellen, komt waarschijnlijk tot een hoger totaal aan dansuren dan in een ADE met dag- en nachtfeesten.

Awakenings x Drumcode
In de Gashouder geen daglicht, bovendien, dus het sfeertje staat er al snel tijdens dit tweede van in totaal 8 Awakenings events. Vijf in deze ‘home-dome’, nog eens 3 in de Ziggo (we schakelen daar zo naar over).
Tijdens Awakenings x Drumcode hebben opwarmers Rebūke en Layton Giordani de vloer al redelijk vroeg gevuld. Met name de oudere ravers weten de weg op dit uur goed te vinden. En geef ze eens ongelijk, dit dagfeesten is ook nog eens helemaal fijn voor je bioritme. Zou dat voor ‘good old’ headliner Adam Beyer en zijn Ida Engberg ook gelden, vragen we ons af. Het antwoord zullen we niet weten, net zo min als dat we de prachtige lichtgevende ‘orbiter’ boven het publiek in volle werking zullen zien (hoofdfoto). Want – keuzestress! – we hebben nog meer op het programma.
Pleinvrees
Bij de buren in de Westerunie komt immers Pleinvrees ook goed op gang. Drie zalen zijn er in bedrijf, geprogrammeerd rond de diepe, warme, gevoelige house waar de organisatie al jaren succesvol voor staat. (Hier ons interview over Pleinvrees.) LEIA is een prettige verrassing in de Westerunie-zaal – zowel qua sound als verschijning. Achter de decks danst ze zelf het hardst (en mooist) van de hele zaal – genietend, geen kunstje.
Het zit sowieso steeds beter qua gendergelijkheid in de line-ups. Er zijn op ADE 2021 nauwelijks nog promotors die alleen maar mannelijke artiesten boeken. Dat de sekse-weegschaal – zeker op techno-gebied – ook de andere kant op kan slaan, vandaag vooral in de Ziggo.

Awakenings in de Ziggo
Eenmaal in die dome, zijn het de mannen (Enrico Sangiuliano en dj Rush) die opwarmen voor de vrouwen. Als de Italiaan zijn applaus heeft ontvangen, en het aantal lasers, lampen en hologrammen gedurende zijn set gestaag is uitgebouwd, is iedereen klaar voor de eerste vrouwelijke technogigant. De Russische Nina Kraviz zet met haar set de versnelling een paar tandjes hoger.
Dit tot genoegen van de bezoekers, die worden getrakteerd op een unicum. Voor het eerst staat de ‘Big 3’ van vrouwelijke techno-artiesten op een banner. En dat betaalt zich uit. De Ziggo schreeuwt de kelen schor als Amelie Lens de stage betreedt. Net als LEIA in de Westerunie danst ‘Lenske’ zelf het hardst mee bij iedere drop, wat de zaal alleen maar meer aansteekt.
Het is geweldig om te zien hoe gemakkelijk ze de ravers meekrijgt. En wie dacht dat het niet harder kon, heeft het mis. Na anderhalf uur Lens is het tijd voor nog een Belgische techno-grootheid. Zonder genade vuurt Charlotte de Witte als afsluiter de ene na de andere track vol acid af. En daarna is er geen twijfel meer: deze Techno-Koninginnen hebben er een onvergetelijke avond van gemaakt.
VRIJDAG 15 OKTOBER
De migratie is vandaag pas echt goed zichtbaar. Op station ’s-Hertogenbosch stromen om 13:00 uur al massa’s partypeople het perron op. Eenmaal in de trein, komend uit Limburg, zitten er al veel meer en is een zitplek nauwelijks nog te krijgen. In Utrecht puilt de intercity uit en golven het bier en de voorpret van voor tot achter.
Eenmaal aangespoeld in wat deze dagen met recht de dance-hoofdstad van de wereld mag heten, blijven we nog even op de golven. Per pont – afgeladen vol en varend onder ADE-vlag – zetten we koers naar het NDSM-terrein voor een heerlijke tandem. Into The Woods en DGTL.
Into the Woods
Geen bomen en groen voor ITW-organisator Kultlab op de voormalige scheepswerf, zoals bij de moeder-editie in Amersfoort. De ADE-variant is het tegendeel qua locatie, maar ook in dit rauwe, ‘betonnen bos’ van de industriestad blijft de artistieke ziel van Into The Woods prachtig overeind.
Dit is de ware festival-vibe tijdens ADE 2021, en dat in oktober. Het frisse zonnetje dat overdag heerlijk schijnt is ‘meant to be’. En werpt extra glans op de pracht en praal die hier met zoveel zorg en liefde is gecreëerd, in samenwerking met kunstenaars en collectieven uit binnen- en buitenland.
Je hebt eigenlijk beide dagen van Into The Woods nodig om het tot je te kunnen nemen. In ieder hoekje van het NDSM-terrein is wel iets verrassends te vinden, nog los van de 7 (!) reguliere stages met line-ups die bol staan van avontuur. Van reusachtige robots waar je zelf in kunt klimmen en die je dan kunt bedienen, tot houtgestookte hot tubs (regelmatig in bedrijf) en diverse verborgen stages. ‘Rondjes lopen’ volstaat eigenlijk al op ITW.
Het is waarschijnlijk daarom dat we maar 2 sets echt meepakken voordat de koude avond valt en de buren van DGTL ons roepen voor het vervolg. Maar die sets zijn dan ook wel genieten. Eerst een potje peper-techno in de Hangar met Inhalt Der Nacht, die onze Huisgids Casper Gout al tipte. En waar maar weer eens opvalt hoe het technopubliek blijft verjongen (met Casper zelf links vooraan.) Daarna laten we ons bedwelmen door een heerlijke, diepe, trippy house-set van Caleesi. Nog zo’n fijne vrouwelijke verrassing.

DGTL
Als we een halfuurtje later binnenkomen in de warme NDSM-loods van DGTL (voor hen is dit juist wel dé thuiswedstrijd) verzorgt een al lang en breed gevestigde dame het middelste (en misschien wel mooiste) timeslot. Maya Jane Coles levert, al doet ze dat wat steviger dan we van haar gewend zijn. Maar de loods is groot – en hongerig – en kanonnen Kink (live) en Kölsch komen nog. Schitterend overigens, de strakke led-banen die DGTL over de gehele lengte heeft gespannen.
IPSO-baas Kölsch (foto onder) stelt niet teleur, met zijn grootse sound en zijn aanstekelijke enthousiasme achter de decks. De Deen kwispelt continu met zijn linkerbeen, alsof hij pompend zijn gaspedaal bedient.
Toch besluiten we, omdat we hem al vaker hebben zien optreden, de andere afsluiter te gaan opzoeken. In een aparte hoek van de loods, een heerlijke intieme instore-club in feite, staat local hero Colyn een virtuoze set te draaien. Dieper, gelaagder, subtieler en donkerder dan in de hoofdzaal, maar juist daardoor komen de spaarzamere pieken zo mooi tot hun recht.

Audio Obscura
Aan de andere kant van Amsterdam opent Audio Obscura de deuren van een fonkelnieuwe event venue. De G-Star RAW Fabriek, ontworpen door top-architect Koolhaas. Naast een mooie locatie, waar de organisatie sowieso patent op heeft, is de line-up verfijnd als vertrouwd.
De locatie is in twee area’s ingedeeld: Hangar en Garage. Het contrast is groot en mooi. De Hangar is een glazen hal met een hoog plafond. De lichtinval is erg fijn. Zelfs tussen het publiek is het er koel en er hangen veel lasers en lichten. De sfeer in de Hangar is ontspannen en de groovy house- en techno die daar wordt gedraaid, maakt het een heerlijke plek om te dansen. De fijne sets van onder meer Titia en Palms Trax komen er volledig tot hun recht.
Om de hoek, de trappen af en door een klein doolhof van dranghekken, ligt de Garage. Normaal een parkeerplek, nu een underground walhalla voor een ieder die houdt van een duistere en robuuste omgeving zonder al te veel aankleding. Het lage plafond, de donkere ruimte en de opzwepende set van Antal zorgen voor een kolkende rave. Tijdens de set van Job Jobse bereikt de avond in de Garage het hoogtepunt. Urenlang aan snoeiharde tracks klinken door de betonnen bunker.
De fantastische locatie en de adembenemende sets zijn ware kippenvel-kwekers. Opvallend is trouwens ook dat het publiek hier, in vergelijking tot veel andere events op ADE 2021, minder met telefoons bezig lijkt te zijn en meer in de muziek zit.
ZONDAG 17 OKTOBER
Straf_werk presents Solid. Grooves
Na een dagje rust maken we ons op voor het slotakkoord van ADE 2021. In de NDSM Loods bundelen vandaag festivalorganisatie Straf_Werk en het Britse label Solid. Grooves de krachten. Op de line-up prijken onder meer drie graag geziene artiesten uit de hedendaagse house: PAWSA, Micheal Bibi en Chris Stussy.
Area 2 is een stage die gesitueerd is tussen twee fraai gedecoreerde zeecontainers. Sota geeft er een fijne minimal-set weg. Maar het is echt te doen in de donkere main hal, waar publiekstrekker en mede-oprichter van Solid. Grooves PAWSA onder luid gejuich de ene na de andere tech-house plaat erin knalt.
Vlak voor het einde van zijn set maakt de organisatie bekend dat Eats Everything op het laatste moment helaas ziek is geworden. Landgenoot Michael Bibi maakt gelukkig wel een positieve indruk. Met tech house zoals je van hem gewend bent, zorgt hij voor een bom aan enthousiasme in de loods.
Ondertussen is de tweede area door meer mensen ontdekt, en gaan ze los op de warme, hypnotiserende tracks van Chris Stussy. Mooi om te zien hoe sommigen volledige choreografieën laten zien. Daaruit blijkt dat het gezamenlijk dansen te lang heeft stilgelegen.
ADE 2021: sterke rentree
Na 4 dagen kunnen we gelukkig concluderen dat ADE 2021 de grote comeback van de nachtcultuur markeert, al is het in een overdag-jasje. AM of PM; de klok heeft niks afgedaan aan de ontzettend mooie producties en events, laat staan aan de massa’s partypeople uit binnen- en buitenland die erop afkwamen.
Natuurlijk kun je om die reden allerlei vraagtekens zetten bij de noodzaak van de maatregel. En medelijden hebben met de clubs en andere ware nachtelijke venues. Maar je kunt ook stellen: ADE en alle organisatoren hebben optimaal gebruik gemaakt van de nieuwe kaders.
Enne, naast oude ravers hoorden we toch ook opvallend vaak voordelen opgetekend uit de monden van jonge bezoekers. Dat overdag feesten is zo gek nog niet…